DEFINICJA JAKOŚCIOWA KAPITALIZMU

(WOLNEGO RYNKU)

Definicja kapitalizmu dra Roberta Gwiazdowskiego (jakościowa)

Kapitalizm to system gospodarczy oparty na własności prywatnej i swobodzie umów, w którym ludzie konkurują i zarazem współpracują wymieniając między sobą towary i usługi.
„Wolny rynek” to nic innego jak prawo podaży i popytu, które działa jak prawo grawitacji, niezależnie od tego, czy chcemy, czy nie. Polega ono na tym, że w wyniku swobodnej wymiany towarów i usług kształtują się ich ceny. Taki wolnorynkowy kapitalizm opiera się na ideologii uznającej wolność i równość wobec prawa za najważniejsze prawa człowieka.

Definicja rynku

Rynek – to działania osób (np. konsumentów, producentów, pośredników) polegające na przekazaniu (prawa) własności (głównie dóbr lub usług) z wykorzystaniem lub nie (np. darowizna) środka wymiany, przeważnie złota lub srebra, zwanego pieniądzem (towarowym).

UWAGI:
Istotą wolnego rynku (kapitalizmu) jest prywatna własność i wolność działania.
Oprócz rynku nie istnieje osobny byt zwany „niewidzialną ręką rynku”.
Zwrot „niewidzialna ręka rynku” podkreśla w zwięzły sposób, iż aby skoordynować (w "niewidoczny" sposób kierować) niezliczoną ilością działań osób na rynku wystarczą dwie rzeczy: wolne od ingerencji rządu ceny i wolny pieniądz.
Krótko: koordynację rynku umożliwiają ceny i pieniądz.

Definicja jakościowa kapitalizmu (wolnego rynku)

Wolny rynek (kapitalizm) – mówimy, że rynek jest wolny, jeśli przekazanie (wymiana) praw własności jest wolna od ingerencji i/lub konfiskaty (kradzieży) ze strony osób trzecich np. rządu.

Interwencjonizm

Interwencjonizm, to ingerencja rządu, parlamentu, gminy (np. ustawy sejmu) w działanie ludzi, szczególnie w przekazywanie praw własności i/lub jej częściowa lub całkowita konfiskata (kradzież w formie podatków etc.).

Totalitaryzm

Interwencjonizm (regulacje, biurokracja) prowadzą do socjalizmu i totalitaryzmu. Lewicowe totalitaryzmy takie jak, klasowy socjalizm w Rosji, narodowy socjalizm (nazizm) w Niemczech, faszyzm we Włoszech miały pewne cechy wspólne. Faktyczną władzę posiadało wąskie grono ludzi: bolszewicy, naziści, faszyści. Reszta społeczeństwa była podzielona na dwie grupy - uprzywilejowaną oraz zwalczaną i wyzyskiwaną. W Rosji przyjęto kryterium klasowe - uprzywilejowana była wierchuszka partii i jej partyjne fagasy w terenie, zwalczani byli wrogowie ludu (kapitaliści, bogatsi chłopi, ktokolwiek mający trochę własności prywatnej oraz mający inne poglądy opozycjoniści) wreszcie wyzyskiwanymi byli ci sami chłopi i robotnicy którym system rzekomo miał służyć. W Niemczech przyjęto kryterium rasowe, ludzi dzielono na nadludzi - Niemców i podludzi - Polaków, Cyganów, Żydów, Słowian.
W Polsce mamy już bardzo dużo totalitaryzmu1, egalitaryzmu2 i demokracji totalitarnej. Mamy coraz mniej wolności. Po roku 1989 wprowadzono, używając określenia Stanisława Michalkiewicza, kapitalizm kompradorski, który nie licząc połowy nazwy, z prawdziwym kapitalizmem nie ma nic wspólnego. Mechanizmy demokratyczne - wybory powszechne, referenda zostały tak napisane w ustawach, aby uniemożliwić faktyczny wybór (progi wyborcze, finansowanie partii z budżetu). Można wręcz powiedzieć, że ustawodawstwo (regulacje) przeszkadzają w swobodnym rozwoju najmniejszej grupy społecznej jaką jest rodzina. Za kryterium podziału przyjęto stosunek do egalitaryzmu. Tym razem uprzywilejowanymi są zwolennicy egalitaryzmu i rzekomo dyskryminowane różnego rodzaju mniejszości.

Austriacka szkoła ekonomii - opis funkcjonowania kapitalizmu

Biorąc za punkt wyjścia własność i ludzkie działanie ekonomia austriacka wprowadza dodatkowe pojęcia - ranking (uszeregowanie) celów, skala preferencji lub wartości, preferencja czasowa, wymiana bezpośrednia, pośrednia, popyt, podaż, cena, pieniądz, depozyt, zasada użyteczności krańcowej, cykl koniunkturalny i wiele innych. Metodą dedukcji wyprowadza wnioski, formułuje prawa i korelacje między wprowadzonymi pojęciami. Ludzie - uczestnicy rynku uzyskują dzięki tej wiedzy informacje jak działać, aby osiągnąć zamierzone cele.

Zdobycie wiedzy ekonomicznej zajęło ludziom setki i tysiące lat. Ludzie nauczyli się handlu, rzemiosła, wynaleźli pieniądz. Braki w wiedzy ekonomicznej na dworze cesarskim były przyczyną upadku cesarstwa rzymskiego3.

Za prekursorów ekonomii austriackiej przyjmuje się hiszpańskich scholastyków z czasów hiszpańskiego Złotego Wieku oraz Frédérica Bastiata. „Zwykle uznaje się, że austriacka szkoła ekonomii powstała w 1871 r., kiedy opublikowano „Principles of Economics“ (Menger 1981) Carla Mengera (1840-1921).“4 Za przedstawicieli tej szkoły uważa się m. in. takich ekonomistów jak: Carl Menger, Eugen von Böhm-Bawerk, Ludwig von Mises, Friedrich August von Hayek, Murray Rothbard, Hans-Hermann Hoppe.

__________

  1. Polska powoli staje się państwem totalitarnym – największą władzą i przywilejami cieszą się ci, którzy pracują w urzędach państwowych, kontrolując resztę społeczeństwa w prawie każdej dziedzinie życia. - Marek Łangalis, Państwo w państwie, Najwyższy Czas!, Nr 7/2011, s. XXXVII.
    Wywiad z Romanem Kluską, polskim biznesmenem, twórcą firmy komputerowej Optimus, zniszczonym przez urzędników skarbowych. Link do wywiadu
  2. Murray N. Rothbard, Egalitaryzm jako bunt przeciw naturze, Fijorr Publishing, Warszawa 2009.
  3. Jest to jedna z wielu hipotez upadku cesarstwa – hipoteza ekonomiczna. Jeśli znajdę, postaram się podać źródła tego typu opinii.
  4. Jesus Huerta De Soto, Szkoła Austriacka. Ład rynkowy, wolna wymiana i przedsiębiorczość, Fijorr Publishing, Warszawa 2010, s. 45.

 

1 sierpnia 2011 r.