TRZECIA DROGA
Co pewien czas w kręgach lewicy pojawiają się stare pomysły o możliwości istnienia "trzeciej drogi". Przeważnie jest to koncepcja polegająca na tym, aby wziąć z kapitalizmu i socjalizmu dobre rzeczy, a złe odrzucić i stworzyć w ten sposób trzeci, prawie doskonały system społeczny.
Wystarczy jednak przeczytać „Socjalizm”1 Ludwiga von Misesa, aby wiedzieć, że jest to niemożliwe, że ta koncepcja to czysta utopia. Książka Misesa była zwycięską polemiką z socjalistami. Socjalistom nigdy nie udało się podważyć argumentacji Misesa zawartej w tej książce. Mimo iż „Socjalizm” została napisany prawie sto lat temu (1922), ciągle są politycy z pierwszych stron gazet, do których prawda o trzeciej drodze nie może się przebić i którym ciągle marzy się ta utopia2. Pojawiają się również koncepcje trzeciej drogi odrzucające zarówno socjalizm jak i kapitalizm. W Polsce zwolennikiem tej drogi była Samoobrona śp. Andrzeja Leppera.
Oto dwa cytaty z opiniami i pomysłami śp. A. Leppera:
"Trzecia Droga" - to koncepcja wynikająca z analizy doświadczeń ekonomicznych i politycznych jakich doznało wiele narodów w obecnym stuleciu. Z analizy tej wynika, że nie jest prawdą, iż po upadku systemu komunistycznego w Europie, jedyną alternatywą dla narodów z komunizmu wyzwolonych jest powrót do antyludzkiego i antysocjalnego systemu kapitalistycznego, na którym ciąży także wiele zbrodni przeciw ludziom i narodom w przeszłości, a który i obecnie nie ma ludzkości nic, z punktu widzenia moralności i sprawiedliwości społecznej do zaproponowania, poza ideą maksymalnych zysków i brutalnej rywalizacji dla ich pozyskiwania oraz aroganckiej demonstracji siły i bogatych wobec nierozwiniętych, słabych i wyzyskiwanych. [...] 3.
Ustrojowo "Trzecia Droga", poza reformą samej ekonomii, rekonfiguracją systemu wartości i pojęć w sferze moralno-społecznej, oznacza przywrócenie instytucji państwa misji organizowania procesów rozwoju i budowania "przyszłości", planowania tej przyszłości, utrzymania równowagi między potrzebami teraźniejszości i przyszłości oraz pomiędzy interesami jednostki i jej prawami, a interesem całości państwa, pomiędzy materialnymi i duchowymi elementami życia społecznego. 4.
Nie ma trzeciej drogi rozwoju społeczeństwa. To co robią socjaliści od dziesięcioleci, to jest metodą krok po kroku zabieranie ludziom indywidualnej wolności i własności, a w miejsce tego narzucanie regulacji i kolektywnej własności. Jest to ZASTĘPOWANIE małymi krokami elementów kapitalizmu elementami socjalizmu. Podkreślam jeszcze raz, mamy do czynienia z zastępowaniem kapitalizmu socjalizmem w różnych obszarach życia ludzkiego, a nie z istnieniem NIEZMIENNEJ mieszanki dobrego kapitalizmu i socjalizmu. Konsekwencją tego jest dynamiczny, zmieniający się system organizacji społeczeństwa składający się z coraz mniejszej ilości kapitalizmu i coraz większej ilości socjalizmu.
To co powiedzieliśmy obrazują poniższe rysunki.
1) Zdaniem jednych trzecia droga składa się z dobrych elementów kapitalizmu i socjalizmu:
2) Zdaniem innych trzecia droga jest czymś innym niż socjalizm lub kapitalizm:
3) Nie ma trzeciej drogi, jest tylko zastępowanie kapitalizmu socjalizmem przy pomocy interwencjonizmu:
4) Tak jak dawno temu powiedział Ludwig von Mises, interwencjonizm prowadzi do socjalizmu:
__________
- Ludwig von Mises, Socjalizm, ARCANA 2009.
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzecia_droga
- http://www.samoobrona.org.pl/pages/01.Program/index.php?document=490.3droga.html
- http://www.samoobrona.org.pl/pages/01.Program/index.php?document=490.3droga.html
1 sierpnia 2011 r.